Een wijze moeder die tegen haar dochter zei dat ze niet mocht liegen kreeg als antwoord dat ze zelf ook regelmatig loog. Ze maakte de afspraak met haar dochter om een hele week niet meer te liegen, en ze kwam tot de vaststelling dat het een heel moeilijke zaak was die tot nogal wat narigheid leidde. Er werden geen smoezen meer verzonnen. De dingen werden recht voor de raap gezegd. Er kwam ruzie van. En de sociale omgeving kon er ook niet altijd om lachen bij de platte waarheid.

Waarom liegen wij? Het antwoord hierop is te herleiden tot twee eenvoudige oorzaken: we willen anderen niet kwetsen, en we durven onszelf niet zijn.

Dat we anderen niet willen kwetsen is een mooie deugd, maar we staan er te weinig bij stil dat we die anderen nog meer kwetsen wanneer ze erachter komen dat je hen leugens op de mouw hebt gespeld. Hoe zou je jezelf voelen als je erachter kwam dat je uitgenodigde vrienden hun vakantie helemaal niet met een dagje verlengd hadden en je dus bleef zitten met je kookkunsten, maar dat ze uiteindelijk lekker thuis achter de TV zaten omdat ze te moe waren of geen zin hadden om nog af te komen? En dat is nog een braaf voorbeeld.

Moeten we dan gewoon vlakaf zeggen dat we geen zin hebben? Ja natuurlijk. Er zijn manieren om de dingen te zeggen. Mensen hebben veel meer begrip dan we zouden vermoeden. Probeer het maar. Vanaf nu geen uitvluchten meer in de trend van ‘te druk’, maar wel ‘even geen zin’.

Maar de grootste leugens die doorgaans het meeste pijn doen zijn die van de tweede soort, de leugens waarbij we onszelf willen indekken omdat we dingen doen waarvan we zelf vinden dat ze niet horen. Het komt erop neer dat we onszelf eigenlijk te min vinden, dat we slappelingen zijn omdat we het niet kunnen opbrengen om die dingen niet te doen.

Een alcoholist zal gemakkelijk zijn drankgebruik verdoezelen omdat hij niet fier is over zichzelf en dat wil hij liever niet delen met anderen. Mensen die een scheve schaats gaan zullen alle registers opentrekken om smoezen te verzinnen, en dat zowel omdat ze iets doen dat in hun eigen ogen niet klopt, en tevens om de ander niet te kwetsen. Hier krijgen we de combinatie van de twee oorzaken.

Ik heb ooit mensen ontmoet die het liegen zodanig tot een gewoonte hadden gemaakt dat ze er zelfs bij de domste dingen nooit nog aan dachten om gewoon de waarheid te vertellen. Ik had met hen te doen, want hoe erg moet het zijn als je nooit en nergens meer je echte zelf kan zijn en altijd met de stress moet leven om betrapt te worden op je leugens, altijd onthouden wat je tegen wie hebt gezegd, altijd jezelf verbergen.

Is het mogelijk om nooit meer te liegen? Absoluut. Er is zelfs geen enkele reden om te liegen. Wees jezelf en sta jezelf ook toe om fouten te maken en die vervolgens toe te geven. Niemand is volmaakt en niemand verwacht het van je. En breng je boodschap met het nodige respect naar die ander.

Het leven kan zo simpel zijn.