Assertief zijn betekent de juiste balans tussen opkomen voor jezelf en respect houden voor de ander. Je kan dus niet té assertief zijn, net zo min dat iets té veel in evenwicht kan zijn.

Sub-assertieve mensen zijn degenen onder ons die te veel rekening houden met anderen en zichzelf op de tweede plaats stellen. De meest voorkomende drijfveer hiervoor is angst. We denken als het ware dat de andere al klaar staat met een geweer in de aanslag om ons af te schieten als we niet meegaan in wat die ander wil.

Agressiviteit is dan weer het andere uiterste, waar we heel erg voor onszelf opkomen zonder daarbij de ander te ontzien. Hoe gek het ook moge lijken, ook daar is de meest voorkomende drijfveer angst. Hier denken we net zo goed dat de ander met een geweer klaar staat, maar we redeneren gewoon anders en denken: als ik de eerste ben die schiet, dan kunnen ze me niet meer aanvallen.

En zo zien we het heel vaak gebeuren dat mensen die zich een hele lange tijd sub-assertief opstellen, plots dat agressieve gaan vertonen. De klep schiet eraf en de verwijten en boosheid vliegen eruit.

Vergelijk het met zegeltjes plakken. Telkens je een kleine frustratie over je kant laat gaan, betekent dat een zegeltje. Als je dat te vaak doet raakt je boekje snel vol en ga je het inleveren. Degene die jouw laatste zegel heeft bezorgd krijgt dan de volle lading. En niet zelden gebeurt dat in het winkeltje waar we het liefste komen: thuis.

Het is dus een kwestie van ook bij de kleine dingen jezelf te durven zijn, trouw te blijven aan wat je wil en aan wie je bent.

Ja, hoor ik je zeggen, maar ik weet vaak ook niet zo goed wat ik zelf wil.

Klopt. Als je gewoon bent van jezelf op de tweede plaats te zetten dan verleer je wel eens om na te denken over wat je zelf wil. Dat is dus je eerste oefening: bij alles wat je doet jezelf de vraag stellen: ‘wil ik dit?’ Het is een kwestie van een reflex op te bouwen en je bewust te worden van je gevoel. Dat betekent niet dat je in je hele leven niets meer moet doet tegen je zin. Daar is niets mis mee, en dat hoort bij het leven, maar wees je wel bewust dat je iets tegen je zin aan het doen bent. Op die manier kom je nadien niet met een slecht gevoel te zitten waarvan je niet weet waar het vandaan komt.

Volgende keer wil ik je wat meer vertellen over assertieve communicatie.