Ik heb wel eens vaker mensen uitgedaagd die de ambitie hadden om leider te worden van een team, door hen te vragen wat er zo leuk was aan het voortdurend heen-en-weer geslingerd worden tussen je eigen bazen en je medewerkers. Want zo gaat het er heel vaak aan toe.

De top neemt beslissingen, en meestal zijn dat beslissingen zonder overleg, gewoon gebaseerd op cijfers. En jij bent degene die wordt ingezet om die beslissingen te laten uitvoeren door je medewerkers. En mocht je al eens tegenwerpen dat je medewerkers dat niet zien zitten, dan krijg je als antwoord dat het jouw taak is om hen daartoe te motiveren.

En dan trek je aan de kar zo hard je kan, dan sleur je en dan zalf je. En elke avond val je als een blok in slaap, of misschien lig je wel te draaien in je bed met de vraag hoe je het uiteindelijk allemaal zal moeten klaarspelen.

Slecht voor de gezondheid en slecht voor je moraal. Hoog tijd dus om het tij te keren. Maar hoe doe je dat?

Begin eerst en vooral je bazen met andere ogen te bekijken. Zij zijn mensen zoals jij en ik. Zij hebben geen aureool, en ze zijn niet volmaakt. Plaats hen niet langer op een voetstuk. Dat is al heel wat gewonnen om daarna in discussie te gaan.

Bedenk ook dat je met je werkgever een contract hebt gesloten. Jij krijgt je loon in ruil voor jouw diensten. Meer is dat niet. Het is net hetzelfde als een kilo appelen kopen in de winkel: je krijgt je appelen in ruil voor geld. Je gaat de winkelier ook niet vragen om meer appelen te geven voor datzelfde geld, of de winkelier gaat je ook niet vragen om ineens meer te betalen voor dezelfde kilo appelen. Een deal is een deal en laat je niet vangen door steeds maar meer te presteren voor hetzelfde loon.

Maar dat geldt evenzeer voor verantwoordelijkheid. Waarom ga jij meer verantwoordelijkheid dragen dan er op jouw functie wordt gevraagd?

Het is belangrijk dat je tegengas durft te geven aan de mensen die boven je staan, dat je op je strepen staat als het gaat over haalbaarheid van beslissingen die worden genomen die jij moet (laten) uitvoeren. Vraag aan je bazen om jou eerst te consulteren vooraleer ze beslissingen nemen, vraag inspraak. En gun dan op jouw beurt inspraak aan jouw mensen. Vraag hen hun mening.

Bovendien verwachten jouw medewerkers dat je een stevige baas bent die hun stem kan vertegenwoordigen bij de top. Zelf hebben zij geen toegang tot die top, dus ze zijn voor hun eigen zorgen afhankelijk van jou. Als je die stevigheid toont, dan zal je veel meer medewerking van hen krijgen, zelfs wanneer er al eens dingen moeten gedaan worden waar ze niet helemaal achter staan.

En nu hoor ik je al zeggen dat dit allemaal mooi is in theorie, maar dat er soms geen speld tussen te krijgen is bij die top.

Zelfs in dat geval is het mogelijk om je mensen mee te krijgen. Geef hen datgene wat jij niet gedaan krijgt bij de mensen boven je: een luisterend oor en begrip. Luister naar hun tegenwerpingen, toon begrip voor datgene wat ze lastig vinden. En trek vervolgens ruim de tijd uit om met hen rond de tafel te zitten om samen te zoeken naar de beste manier om alsnog die onontkoombare beslissingen uit te voeren.

Waar er niet naar mensen geluisterd wordt, daar krijg je weerstand. En weerstand kan zich soms in heel verborgen toestand manifesteren. Mensen hebben plots geen tijd om dingen te doen, of ze waren het vergeten, of ze hebben het fout gedaan…. Vaak zijn het enkel smoezen die op weerstand wijzen. Als je daarmee te maken krijgt, dan zit je inderdaad van ochtend tot avond hard aan een kar te trekken die niet vooruit gaat.

Denk aan het vorige bericht over het experiment met de muizen: de muis die niets te zeggen had kreeg het meeste stress. Dat is ook zo met mensen. Geef mensen inspraak. En als het niet ten volle kan, probeer hen dan toch het minimum aan ruimte te geven om zelf iets in de pap te brokken.

Laat je niet sandwichen, want dan is er niks leuks meer aan leiderschap.

En voor al degenen die geen leider zijn, bovenstaande geldt evenzeer voor de mensen die geperst zitten tussen hun eigen ouders en hun kinderen, of voor de mensen die heen en weer worden geslingerd tussen hun partner en hun moeder, of voor gelijk welke situatie waarin mensen aan je trekken.

Stevigheid enerzijds en een luisterend oor anderzijds en je komt al een heel eind.